### Aile Hukuku

**Aile hukuku**, medeni hukukun bir alt dalı olup aile içindeki bireyler arasındaki ilişkileri ve bu ilişkilerden doğan hak ve yükümlülükleri düzenleyen hukuk dalıdır. Aile hukuku, hem evlilik birliği hem de diğer ailevi ilişkiler açısından kapsamlı bir düzenleme getiren kurallardan oluşur. Temel amacı, aile bireyleri arasındaki ilişkilerin toplumsal düzende belirli bir çerçeve içinde sürdürülmesini sağlamaktır. Aşağıda, aile hukukunun temel alanlarını detaylandırarak inceleyeceğiz:

---

### 1. **Evlilik**

Evlilik, aile hukukunun merkezinde yer alır ve belirli yasal şartlara bağlı olarak düzenlenir. Medeni Kanun, evlilik birliğini kurma ve sona erdirme süreçlerini ayrıntılı şekilde düzenler.

#### a. Evlilik Ehliyeti ve Şartları
Evlilik, belirli şartlara uyan bireyler arasında hukuken geçerli olur:
- **Yaş Şartı**: Türkiye'de evlenebilmek için 18 yaşını doldurmuş olmak gerekir. Ancak 17 yaşında, velinin izniyle; 16 yaşında ise mahkeme kararı ile evlenmek mümkündür.
- **Rızanın Olması**: Tarafların evliliğe kendi iradeleriyle rıza göstermesi gerekmektedir. Zorla ya da baskı altında gerçekleştirilen evlilikler, geçersiz sayılabilir.
- **Yakın Akrabalarla Evlilik Yasağı**: Belirli derecedeki kan ve sıhri hısımlar arasında evlilik yasaktır.

#### b. Evliliğin Kurulması
Evlilik, evlendirme memuru önünde resmî bir törenle gerçekleştirilir. Bu aşamada, tarafların evlenme beyannamesi vermeleri ve evlenme engellerinin bulunmaması gerekir.

#### c. Eşlerin Hak ve Yükümlülükleri
Evlilik birliği içinde eşler arasında kanunen düzenlenen bazı hak ve yükümlülükler vardır:
- **Birbirine Yardım ve Destek Olma Yükümlülüğü**: Eşler, maddi ve manevi olarak birbirine yardımcı olmak zorundadır.
- **Sadakat Yükümlülüğü**: Evlilik birliğinin gereği olarak, eşler birbirlerine sadık kalmakla yükümlüdür.
- **Birlikte Yaşama Yükümlülüğü**: Eşler aynı çatı altında yaşamaya mecburdur, ancak bazı özel durumlarda ayrılmaları hukuken mümkün olabilir.

---

### 2. **Mal Rejimi**

Evlilikte eşler arasında mal varlıklarının nasıl yönetileceği ve paylaşılacağı aile hukukunun mal rejimi kısmında düzenlenir. Türkiye'de 2002 Medeni Kanunu değişikliğiyle birlikte, yasal mal rejimi olarak **edinilmiş mallara katılma rejimi** kabul edilmiştir. Ancak eşler, sözleşmeyle başka bir mal rejimini de seçebilirler. Mal rejimleri şu şekilde sıralanabilir:

#### a. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi
Bu rejime göre, evlilik boyunca eşlerin birlikte kazandıkları mallar **edinilmiş mal** sayılır ve boşanma durumunda yarı yarıya paylaşılır. Bunun dışındaki kişisel mallar ise paylaşıma dahil edilmez.

#### b. Mal Ayrılığı Rejimi
Eşler arasında mal varlıklarının tamamen ayrı tutulduğu bir mal rejimidir. Her eş, kendi kazandığı malın tek sahibi olur ve boşanma halinde mal paylaşımı yapılmaz.

#### c. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi
Bu rejimde, eşlerin sahip olduğu mal varlığı boşanma anında belirli bir kural çerçevesinde paylaşılır. Ancak, belirli mallar kişisel olarak kalabilir.

#### d. Mal Ortaklığı Rejimi
Bu rejimde, tüm mallar ortak sayılır ve evlilik sona erdiğinde tüm mallar paylaşılır. Oldukça nadir tercih edilen bir mal rejimidir.

---

### 3. **Boşanma**

Boşanma, evliliğin sona erdirilmesi sürecidir ve aile hukukunun önemli bir konusudur. Boşanma, ya tarafların anlaşmasıyla ya da çekişmeli olarak mahkemede görülerek gerçekleştirilebilir.

#### a. Boşanma Sebepleri
Türk Medeni Kanunu'nda boşanma sebepleri iki ana kategoriye ayrılmıştır:

- **Genel Boşanma Sebepleri**: Evlilik birliğinin temelinden sarsılması, şiddetli geçimsizlik gibi durumlardan kaynaklanan boşanma davalarıdır. Taraflar, evlilik birliğinin sürdürülemeyecek derecede bozulduğunu mahkemeye ispatlamalıdır.
  
- **Özel Boşanma Sebepleri**: Aldatma, hayata kast, onur kırıcı davranışlar, terk, akıl hastalığı gibi özel nedenlere dayalı boşanma sebepleri de Türk Medeni Kanunu'nda tanımlanmıştır.

#### b. Boşanmanın Sonuçları
Boşanmanın ardından taraflar arasında bazı hukuki sonuçlar doğar:
- **Maddi ve Manevi Tazminat**: Boşanmaya sebep olan taraf, diğer tarafa maddi ve manevi tazminat ödemekle yükümlü olabilir.
- **Nafaka**: Eşlerden biri, ekonomik olarak zor durumda kalırsa, diğer eşten nafaka talep edebilir.
- **Velayet**: Çocukların velayeti, boşanma sonrasında genellikle ebeveynlerden birine verilir. Diğer ebeveynin ise çocukla düzenli olarak görüşme hakkı vardır.

---

### 4. **Velayet ve Çocuk Hakları**

Velayet, boşanma veya evlilik dışı ilişkilerde çocukların bakım ve eğitim sorumluluğunu kapsar. Velayet, çocukların menfaatleri doğrultusunda düzenlenir ve çocuğun kiminle kalacağına mahkeme karar verir.

#### a. Velayet Hakkı
- **Evlilik Birliğinde Velayet**: Evlilik sırasında, velayet hakkı anne ve baba tarafından ortak olarak kullanılır.
- **Boşanma Halinde Velayet**: Boşanmadan sonra çocukların velayeti genellikle ebeveynlerden birine verilir. Diğer ebeveyn ise çocukla düzenli olarak görüşme hakkına sahiptir.

#### b. Nafaka ve Çocuğun Geleceği
Çocuğun ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, velayeti olmayan ebeveyn nafaka ödemekle yükümlüdür. Bu nafaka, çocuğun eğitim, sağlık, barınma gibi temel gereksinimlerini karşılar.

---

### 5. **Aile Hukukunda Koruma Tedbirleri**

Aile içi şiddet gibi durumlarda, aile hukukunda çeşitli koruma tedbirleri öngörülmüştür. 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun, aile içi şiddete karşı etkin koruma sağlar. Bu kapsamda:
- **Uzaklaştırma Kararı**: Şiddet uygulayan eş veya aile bireyi hakkında uzaklaştırma kararı alınabilir.
- **Koruyucu Tedbirler**: Şiddete uğrayan bireylerin korunması için çeşitli güvenlik tedbirleri alınabilir.

---

### 6. **Miras Hukuku ile İlişkisi**

Aile hukuku, miras hukuku ile doğrudan ilişkilidir. Eşler ve çocuklar, miras hukuku çerçevesinde yasal mirasçılar arasında yer alır. Miras paylaşımlarında aile bireylerinin yasal hakları korunur.

---

### Sonuç

Aile hukuku, bireylerin toplumsal düzende ve aile içinde karşılıklı hak ve yükümlülüklerini belirleyen kapsamlı bir hukuk dalıdır. Evlilik, boşanma, velayet, mal paylaşımı, nafaka ve aile içi şiddete karşı koruma tedbirleri gibi konuların düzenlenmesi, bu hukuk dalının en önemli fonksiyonları arasındadır. Aile hukuku, bireylerin aile içindeki huzurunu ve haklarını korumayı hedefler.